-
1 prospicio
prōspicio, spēxī, spectum, ere [ pro + specio ]1) глядеть вдаль, смотреть вперёд (respicere et p. Vr)p. longe (multum) C — далеко видеть, иметь перед собой далёкую перспективу2)а) издали завидеть, увидеть вдали (aliquem procul V; hostium classem L)mortem p. Sen — считать смерть чем-то далёким, ноp. senectutem Sen — чувствовать, что надвигается старостьб) обозревать издали (p. incendium Su)3) стоять на страже, сторожить (p. a janua Nep)4) заботиться, иметь попечение (alicui C; patriae C); предусматривать, предвидеть (illa, quae futura sunt Ter; casūs futuros C; animo aliquid p. C, L)p. malo C — предупреждать бедуplāgae crescunt, nisi prospĭcis Ter — бед будет всё больше, если заранее не принять мер5) заранее готовить, заготовлять ( commeatūs in hiĕmem L); подготовлять, готовить ( habitationem sibi Pt); подыскивать ( maritum filiae PJ)6) внимательно или с удивлением смотреть (p. aliquem propter aliquid Nep) -
2 ager
ager grī, m productive land, a field, farm, estate, arable land, pasture: agrum mercari, T.: fertilis, fructuosus: agri solum, the bare ground, Cs.: agros findere sarculo, H.: conserere, V.: agri terminos, of an estate, H.: situs agri, of the farm, H. —A territory, district, domain: Hirpinus: Helvetius, Cs.: his civitas data agerque, L.: Apollinis, the domain of Apollo's temple, V. — Esp.: ager Romanus, the Roman possessions in land: publicus, public domain: privatos agros publicā pecuniā coëmere, private estates.—The fields, the open country, the country: neque agri neque urbis odium, T.: homines ex agris concurrunt: per agros perque vias, O.: domus qui prospicit agros, H.: mille pedes in fronte, trecentos in agrum dare, i. e. in depth, H.—A plain, valley, champaign (opp. montes): campestris, L,: montes agrosque salutat, O.* * *field, ground; farm, land, estate, park; territory, country; terrain; soil -
3 prospicio
prōspicio, spēxī, spectum, ere (pro u. specio), I) intr. aus der Ferne herabschauen, herausschauen, vorwärts-, in die Ferne hinsehen, -hinschauen, A) eig.: 1) übh.: per fenestras, aus den F. sehen, Ambros.: ex castris in urbem, Caes.: parum prospiciunt oculi, sehen nicht gut in die Ferne, Ter.: multum, weit sehen, weite Aussicht haben, Cic.: Venus prospiciens, eine Statue auf Cypern, Ov.: neque post respiciens neque ante prospiciens, Varro sat. Men. 260. – 2) insbes., nach allen Seiten sich umsehen, achtgeben, puer ab ianua prospiciens, Nep. Hann. 12, 4: pavorem simulans (feles) prospexit toto die, gab acht, lauerte, Phaedr. 2, 4, 10. – B) bildl.: a) Vorsicht anwenden, Vorsorge-, Fürsorge tragen, nisi prospicis, Ter.: prospicite, Cic.: nisi prospectum aliquid est, Ter.: m. folg. ut u. Konj., Cic.: m. folg. ne u. Konj., Caes.: m. folg. Dat., sociis, Cic.: patriae, Cic.: vectigalibus, Cic.: liberis suis, Nep.: malo, vorbeugen, Cic. – b) übtr., quaedam etiam serunda non tam propter praesentem fructum, quam in annum prospicientem, Varro r. r. 1, 23, 3. – II) tr. von fern od. in der Ferne vor sich sehen, vor sich erblicken, A) eig. u. übtr.: 1) eig.: a) übh.: regiones circumcirca, Serv. Sulp. in Cic. ep.: campos longe, Verg.: alqm procul, Verg.: Italiam ab unda, Verg.: moenia urbis Tarpeia de rupe, Lucan. – b) insbes.: α) nach etwas in die Ferne ausschauen, -sich umsehen, ex speculis adventantem hostium classem, Liv. 21, 49, 8. – β) etwas von fern mit ansehen, einer Sache von fern zuschauen, incendium e Tiberiana domo, Suet.: e triclinio ardentem rogum, Suet. – γ) etwas nur von fern erblicken, nur einen Blick aus der Ferne in etw. tun = nicht ordentlich betreten, -besuchen, prospeximus curiam, Plin. ep.: neque prospexisse castra contentus, Plin. pan.: vitam (v. einem als Kind Sterbenden), Sen. – 2) übtr., v. Örtl., die Aussicht auf etw. haben, -gewähren, domus prospicit agros, Hor.: villa lacum prospicit, Plin. ep.: cubiculum valvis cryptoporticum, fenestrā prospicit mare, Plin. ep. – B) bildl.: 1) im Allg.: senex aut prospiciens senectutem das Alter schon vor sich sehend, sich dem Alter nähernd, Sen. ep. 33, 7. – 2) insbes.: a) etwas vorher-, voraussehen, casus futuros, Cic.: futura, Cic.: talem exitum vitae suae, Liv.: prospicientes animo exitum incauti a fraude fraterna iuvenis, Liv.: alios ego vidi ventos, alias prospexi animo procellas, Cic.: m. folg. indir. Frages., ut iam ante animo prospicere possis, quibus de rebus auditurus sis, Cic. – b) für etw. sorgen, etw. besorgen, anschaffen, verschaffen, ferramenta, Cic.: commeatus, Liv.: pecori suo hibernum et aestivum pabulum, Sen.: filiae maritum, Plin. ep.: sedem senectuti vestrae, Liv. – / Synkop. Perf. prospexti, Ter. adelph. 689.
-
4 prospicio
prōspicio, spēxī, spectum, ere (pro u. specio), I) intr. aus der Ferne herabschauen, herausschauen, vorwärts-, in die Ferne hinsehen, -hinschauen, A) eig.: 1) übh.: per fenestras, aus den F. sehen, Ambros.: ex castris in urbem, Caes.: parum prospiciunt oculi, sehen nicht gut in die Ferne, Ter.: multum, weit sehen, weite Aussicht haben, Cic.: Venus prospiciens, eine Statue auf Cypern, Ov.: neque post respiciens neque ante prospiciens, Varro sat. Men. 260. – 2) insbes., nach allen Seiten sich umsehen, achtgeben, puer ab ianua prospiciens, Nep. Hann. 12, 4: pavorem simulans (feles) prospexit toto die, gab acht, lauerte, Phaedr. 2, 4, 10. – B) bildl.: a) Vorsicht anwenden, Vorsorge-, Fürsorge tragen, nisi prospicis, Ter.: prospicite, Cic.: nisi prospectum aliquid est, Ter.: m. folg. ut u. Konj., Cic.: m. folg. ne u. Konj., Caes.: m. folg. Dat., sociis, Cic.: patriae, Cic.: vectigalibus, Cic.: liberis suis, Nep.: malo, vorbeugen, Cic. – b) übtr., quaedam etiam serunda non tam propter praesentem fructum, quam in annum prospicientem, Varro r. r. 1, 23, 3. – II) tr. von fern od. in der Ferne vor sich sehen, vor sich erblicken, A) eig. u. übtr.: 1) eig.: a) übh.: regiones circumcirca, Serv. Sulp. in Cic. ep.: campos longe, Verg.: alqm procul, Verg.: Italiam ab unda, Verg.: moenia urbis Tarpeia de rupe, Lucan. – b) insbes.: α) nach etwas in die————Ferne ausschauen, -sich umsehen, ex speculis adventantem hostium classem, Liv. 21, 49, 8. – β) etwas von fern mit ansehen, einer Sache von fern zuschauen, incendium e Tiberiana domo, Suet.: e triclinio ardentem rogum, Suet. – γ) etwas nur von fern erblicken, nur einen Blick aus der Ferne in etw. tun = nicht ordentlich betreten, -besuchen, prospeximus curiam, Plin. ep.: neque prospexisse castra contentus, Plin. pan.: vitam (v. einem als Kind Sterbenden), Sen. – 2) übtr., v. Örtl., die Aussicht auf etw. haben, -gewähren, domus prospicit agros, Hor.: villa lacum prospicit, Plin. ep.: cubiculum valvis cryptoporticum, fenestrā prospicit mare, Plin. ep. – B) bildl.: 1) im Allg.: senex aut prospiciens senectutem das Alter schon vor sich sehend, sich dem Alter nähernd, Sen. ep. 33, 7. – 2) insbes.: a) etwas vorher-, voraussehen, casus futuros, Cic.: futura, Cic.: talem exitum vitae suae, Liv.: prospicientes animo exitum incauti a fraude fraterna iuvenis, Liv.: alios ego vidi ventos, alias prospexi animo procellas, Cic.: m. folg. indir. Frages., ut iam ante animo prospicere possis, quibus de rebus auditurus sis, Cic. – b) für etw. sorgen, etw. besorgen, anschaffen, verschaffen, ferramenta, Cic.: commeatus, Liv.: pecori suo hibernum et aestivum pabulum, Sen.: filiae maritum, Plin. ep.: sedem senectuti vestrae, Liv. – ⇒ Synkop. Perf. prospexti, Ter. adelph. 689.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > prospicio
-
5 prōspiciō
prōspiciō ēxī, ectus, ere [SPEC-], to look forward, look into the distance, have a view, look out, look, see: parum prospiciunt oculi, do not see well, T.: ex superioribus locis in urbem, Cs.: multum, have an extensive prospect: per umbram, V.—Of places: domus prospicit agros, overlooks, H.: freta prospiciens Tmolus, O.— To see afar, discern, descry, espy, make out, observe: domum suam: campos longe, V.: ex speculis hostium classem, L.: ex edito monte cuncta, Cu.: cum litora fervere late Prospiceres, V.— To look out, watch, be on the watch: ab ianuā, N.: Pavorem simulans (feles) prospicit toto die, Ph.—Fig., to look to beforehand, see to, exercise foresight, look out for, take care of, provide for: Malo nos prospicere quam ulcisci, take precautions, T.: prospicite atque consulite: longe in posterum: prospicite, ut videantur, etc.: statuebat prospiciendum, ne, etc., Cs.: ego iam prospiciam mihi, T.: consulite vobis, prospicite patriae.— To foresee: alias animo procellas: multum in posterum: ex imbri soles, V.: animo prospicere, quibus de rebus auditurus sis.— To look out for, provide, procure: sedem senectuti, L.: Nisi si prospectum interea aliquid est, desertae vivimus, T.: ad ferramenta prospicienda.* * *prospicere, prospexi, prospectus Vforesee; see far off; watch for, provide for, look out for -
6 prospiciens
prō-spĭcĭo, exi, ectum, 3, v. n. and a. [specio].I. A.In gen.: neque post respiciens, neque ante prospiciens, Varr. ap. Non. 443, 2:B.parum prospiciunt oculi,
do not see well, Ter. Phorm. 5, 1, 8; Plaut. Curc. 2, 3, 38:grues volant ad prospiciendum alte,
Plin. 10, 23, 30, § 58:ex superioribus locis prospicere in urbem,
Caes. B. C. 2, 5:multum,
to have an extensive prospect, Cic. Fam. 7, 20, 1:per umbram,
Verg. A. 2, 733:procul,
id. ib. 12, 353:ex moenibus,
Hor. C. 3, 2, 8: longe lateque, Auct. B. Hisp. 8.—In partic.1.To look out, to watch, be on the watch:2.puer ab januā prospiciens,
Nep. Hann. 12, 4:pavorem simulans (feles) prospexit toto die,
Phaedr. 2, 4, 20:Michol prospiciens per fenestram,
Vulg. 2 Reg. 6, 16; cf. Ambros. Off. 2, 29, 46.—To look or see to beforehand, to exercise foresight, to look out for, take care of, provide for any thing:II. A.ego jam prospiciam mihi,
Ter. Ad. 4, 2, 50:consulere ac prospicere debemus, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 58, § 133:prospicite atque consulite,
id. ib. 2, 1, 8, §22: ut prospicias et consulas rationibus meis,
id. Fam. 3, 2, 1:consulite vobis, prospicite patriae,
id. Cat. 4, 2, 3:homo longe in posterum prospiciens,
id. Fam. 2, 8, 1:ut illum intellegatis non longe animo prospexisse morientem,
id. Clu. 12, 34:prospicite, ut, etc.,
id. Font. 17, 39:statuebat prospiciendum, ne, etc.,
Caes. B. G. 5, 7:in annum,
Varr. R. R. 1, 23, 3.— Impers. pass.:senatusconsulto prospectum est, ne, etc.,
Paul. Sent. 4, 2.— Absol.: malo nos prospicere quam ulcisci, [p. 1477] Ter. Eun. 4, 6, 24:plagae crescunt, Nisi prospicis,
id. Phorm. 5, 2, 17.—In gen. ( poet. and in post-Aug. prose):b.Italiam summā ab undā,
Verg. A. 6, 357:campos Prospexit longe,
id. ib. 11, 909; Hor. C. 3, 25, 10:moenia urbis Tarpeiā de rupe,
Luc. 1, 195:ex speculis adventantem hostium classem,
Liv. 21, 49, 8:ut hostium agmen inde prospicerent,
Curt. 3, 8, 26:ex edito monte cuncta,
id. 7, 6, 4.—Transf., of situations, to have or command a view of, look or lie towards, to overlook:c.domus prospicit agros,
Hor. Ep. 1, 10, 23:cenatio latissimum mare, amoenissimas villas prospicit,
Plin. Ep. 2, 17, 12; Plin. 5, 16, 15, § 72; Phaedr. 2, 5, 10:freta prospiciens Tmolus,
Ov. M. 11, 150; 8, 330.—Trop.:B.aliquis infans decessit, cui nihil amplius contigit quam prospicere vitam,
to see life from a distance, to get a glimpse of, Sen. Ep. 66, 42:turpe est seni aut prospicienti senectutem, etc.,
one who sees old age before him, id. ib. 33, 7:neque prospexisse castra,
i. e. life in camp, Plin. Pan. 15, 2.—In partic.1. 2.To foresee a thing (class.):3.multo ante, tamquam ex aliquā speculā, prospexi tempestatem futuram,
Cic. Fam. 4, 3, 1; cf.:longe prospicere futuros casus rei publicae,
id. Lael. 12, 40; id. Dom. 5, 12:multum in posterum,
id. Mur. 28, 59:ex imbri soles,
Verg. G. 1, 393. —With rel.-clause:ut jam ante animo prospicere possis, quibus de rebus auditurus sis,
Cic. Quint. 10, 35; id. Div. in Caecil. 13, 42.—To look out for, provide, procure:A.habitationem alicui,
Petr. 10:sedem senectuti,
Liv. 4, 49 fin.:maritum filiae,
Plin. Ep. 1, 14, 1.—In pass.:nisi si prospectum interea aliquid est, desertae vivimus,
Ter. Heaut. 2, 4, 11:commeatus a praetore prospectos in hiemem habere,
Liv. 44, 16:ad ferramenta prospicienda,
Cic. Sull. 19, 55.—Hence,prōspĭcĭ-ens, entis, P. a., endowed with foresight, Gell. 2, 29, 1.—B.prōspĭcĭenter, adv., providently, considerately, carefully (post-class.):C.res prospicienter animadversas,
Gell. 2, 29, 1.—prōspectē, adv., providently, deliberately, considerately, advisedly, prudently (post-class.):decernere,
Tert. Apol. 6.— Sup.:adhaerebit bono,
Aug. Ep. ad Maced. 55. -
7 prospicio
prō-spĭcĭo, exi, ectum, 3, v. n. and a. [specio].I. A.In gen.: neque post respiciens, neque ante prospiciens, Varr. ap. Non. 443, 2:B.parum prospiciunt oculi,
do not see well, Ter. Phorm. 5, 1, 8; Plaut. Curc. 2, 3, 38:grues volant ad prospiciendum alte,
Plin. 10, 23, 30, § 58:ex superioribus locis prospicere in urbem,
Caes. B. C. 2, 5:multum,
to have an extensive prospect, Cic. Fam. 7, 20, 1:per umbram,
Verg. A. 2, 733:procul,
id. ib. 12, 353:ex moenibus,
Hor. C. 3, 2, 8: longe lateque, Auct. B. Hisp. 8.—In partic.1.To look out, to watch, be on the watch:2.puer ab januā prospiciens,
Nep. Hann. 12, 4:pavorem simulans (feles) prospexit toto die,
Phaedr. 2, 4, 20:Michol prospiciens per fenestram,
Vulg. 2 Reg. 6, 16; cf. Ambros. Off. 2, 29, 46.—To look or see to beforehand, to exercise foresight, to look out for, take care of, provide for any thing:II. A.ego jam prospiciam mihi,
Ter. Ad. 4, 2, 50:consulere ac prospicere debemus, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 58, § 133:prospicite atque consulite,
id. ib. 2, 1, 8, §22: ut prospicias et consulas rationibus meis,
id. Fam. 3, 2, 1:consulite vobis, prospicite patriae,
id. Cat. 4, 2, 3:homo longe in posterum prospiciens,
id. Fam. 2, 8, 1:ut illum intellegatis non longe animo prospexisse morientem,
id. Clu. 12, 34:prospicite, ut, etc.,
id. Font. 17, 39:statuebat prospiciendum, ne, etc.,
Caes. B. G. 5, 7:in annum,
Varr. R. R. 1, 23, 3.— Impers. pass.:senatusconsulto prospectum est, ne, etc.,
Paul. Sent. 4, 2.— Absol.: malo nos prospicere quam ulcisci, [p. 1477] Ter. Eun. 4, 6, 24:plagae crescunt, Nisi prospicis,
id. Phorm. 5, 2, 17.—In gen. ( poet. and in post-Aug. prose):b.Italiam summā ab undā,
Verg. A. 6, 357:campos Prospexit longe,
id. ib. 11, 909; Hor. C. 3, 25, 10:moenia urbis Tarpeiā de rupe,
Luc. 1, 195:ex speculis adventantem hostium classem,
Liv. 21, 49, 8:ut hostium agmen inde prospicerent,
Curt. 3, 8, 26:ex edito monte cuncta,
id. 7, 6, 4.—Transf., of situations, to have or command a view of, look or lie towards, to overlook:c.domus prospicit agros,
Hor. Ep. 1, 10, 23:cenatio latissimum mare, amoenissimas villas prospicit,
Plin. Ep. 2, 17, 12; Plin. 5, 16, 15, § 72; Phaedr. 2, 5, 10:freta prospiciens Tmolus,
Ov. M. 11, 150; 8, 330.—Trop.:B.aliquis infans decessit, cui nihil amplius contigit quam prospicere vitam,
to see life from a distance, to get a glimpse of, Sen. Ep. 66, 42:turpe est seni aut prospicienti senectutem, etc.,
one who sees old age before him, id. ib. 33, 7:neque prospexisse castra,
i. e. life in camp, Plin. Pan. 15, 2.—In partic.1. 2.To foresee a thing (class.):3.multo ante, tamquam ex aliquā speculā, prospexi tempestatem futuram,
Cic. Fam. 4, 3, 1; cf.:longe prospicere futuros casus rei publicae,
id. Lael. 12, 40; id. Dom. 5, 12:multum in posterum,
id. Mur. 28, 59:ex imbri soles,
Verg. G. 1, 393. —With rel.-clause:ut jam ante animo prospicere possis, quibus de rebus auditurus sis,
Cic. Quint. 10, 35; id. Div. in Caecil. 13, 42.—To look out for, provide, procure:A.habitationem alicui,
Petr. 10:sedem senectuti,
Liv. 4, 49 fin.:maritum filiae,
Plin. Ep. 1, 14, 1.—In pass.:nisi si prospectum interea aliquid est, desertae vivimus,
Ter. Heaut. 2, 4, 11:commeatus a praetore prospectos in hiemem habere,
Liv. 44, 16:ad ferramenta prospicienda,
Cic. Sull. 19, 55.—Hence,prōspĭcĭ-ens, entis, P. a., endowed with foresight, Gell. 2, 29, 1.—B.prōspĭcĭenter, adv., providently, considerately, carefully (post-class.):C.res prospicienter animadversas,
Gell. 2, 29, 1.—prōspectē, adv., providently, deliberately, considerately, advisedly, prudently (post-class.):decernere,
Tert. Apol. 6.— Sup.:adhaerebit bono,
Aug. Ep. ad Maced. 55.
Перевод: с латинского на все языки
со всех языков на латинский- Со всех языков на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский